Το πρώτο στάδιο του τοκετού μπορεί να διαρκέσει ώρες ή μερικές φορές ακόμη και μέρες, έτσι αυτό που πρέπει να θυμάστε είναι να μην πανικοβληθείτε όταν αρχίσουν τα πρώτα συμπτώματα.

Τα πρώτα συμπτώματα του τοκετού

Για πολλές γυναίκες, οι πρώτες ενδείξεις ότι γεννούν είναι οι ήπιοι πόνοι, σαν κράμπες, περίπου σαν τους πόνους της περιόδου. Μπορεί επίσης να νιώσετε φουσκωμένη, να έχετε δυσκοιλιότητα ή να πονάτε λίγο στην κοιλιά ή τη μέση σας. Ορισμένες γυναίκες μπορεί να έχουν λίγη διάρροια, να νιώθουν ναυτία ή τάση για εμετό.

Κατά τα πρώτα στάδια του τοκετού, το πεπτικό σας σύστημα επιβραδύνεται γι’ αυτό είναι καλό να προτιμήστε ένα ελαφρύ γεύμα όπως σούπα, δημητριακά ή τοστ και να πίνετε άφθονο νερό.

Στην αρχή οι ενοχλήσεις μπορεί να μην σας τραβήξουν την προσοχή, αν όμως έχει ξεκινήσει ο τοκετός θα εξελιχθούν σταδιακά σε πιο τακτικούς και έντονους πόνους, γνωστούς ως συσπάσεις ή ωδίνες.

Η ένδειξη του τραχήλου

Όσο κυοφορούσατε το μωρό σας ένα πώμα από βλέννες σφράγιζε τον τράχηλό σας. Κατά τα πρώτα στάδια του τοκετού, ίσως και νωρίτερα, το πώμα αυτό απελευθερώνεται και εμφανίζεται σαν μια παχιά, κολλώδης αιματηρή έκκριση στο εσώρουχό σας ή στην τουαλέτα. Το «πώμα» αυτό δεν παρουσιάζεται πάντα στα αρχικά στάδια του τοκετού, γι’ αυτό μην ανησυχήσετε αν δεν έχετε δει ακόμη το δικό σας. Οι βλέννες αυτές θα αποκολληθούν φυσιολογικά κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια του τοκετού σας.

Το σπάσιμο των νερών

Τα “νερά” είναι στην πραγματικότητα το αμνιακό υγρό που περιβάλλει το μωρό σας στη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Όταν το σώμα σας ετοιμάζεται για να ξεκινήσει η διαδικασία του τοκετού, ο σάκος με τα υγρά σκίζεται και τα «νερά» αποβάλλονται απ’ τον κόλπο σας. Κάποιες γυναίκες λένε ότι ακούν ένα μικρό «ποπ» όταν “σπάνε τα νερά”. Άλλες περιγράφουν την απελευθέρωση των υγρών σαν ένα ρυάκι, ενώ άλλες σαν χείμαρρο.

Αν τα νερά σας σπάσουν στο αρχικό στάδιο του τοκετού είναι αυξημένος ο κίνδυνος της μόλυνσης, γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό να διατηρήσετε πολύ καθαρή την περιοχή του κόλπου σας. Μην βάλετε οτιδήποτε στον κόλπο σας, π.χ. ταμπόν, μην έρθετε σε ερωτική επαφή και μην κάνετε ζεστό μπάνιο.

Επιπλέον, αν σπάσουν τα νερά σας θα πρέπει να επικοινωνήσετε αμέσως με τον γιατρό σας για να σας εξετάσει και να διαπιστώσει αν έχει ξεκινήσει ο τοκετός.

Συσπάσεις

Οι συσπάσεις είναι το σφίξιμο και το χαλάρωμα των μυών της κοιλιάς και της μέσης σας και θα τις νιώθετε πιο έντονα συγκριτικά με τις ακανόνιστες συσπάσεις που μπορεί να είχατε στη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Αν έχει ξεκινήσει ο τοκετός σας θ’ αρχίσετε να έχετε συσπάσεις σε όλο και συντομότερα χρονικά διαστήματα, με αυξανόμενη την ένταση και την διάρκειά τους.

Ένας συνηθισμένος ρυθμός συσπάσεων για τα πρώτα στάδια ξεκινά με διάρκεια περίπου 40 δευτερολέπτων και συχνότητα κάθε δέκα λεπτά. Όταν έρθει η ώρα να γεννήσετε, οι συσπάσεις θα διαρκούν πάνω από ένα λεπτό και θα έρχονται κάθε τριάντα δευτερόλεπτα. Ο ρυθμός αυτός είναι απλά ένας οδηγός καθώς οι συσπάσεις μπορεί να διαφέρουν από γυναίκα σε γυναίκα.

Το πρώτο στάδιο έχει τη μεγαλύτερη διάρκεια.

Η διάρκεια ποικίλει σημαντικά, από γυναίκα σε γυναίκα, αλλά και μεταξύ των τοκετών της ίδιας γυναίκας. Εκτός από τη παρουσία των ωδίνων, μια σειρά από παράγοντες επηρεάζουν τη χρονική διάρκεια αυτού του σταδίου. Στους παράγοντες περιλαμβάνονται το βάρος και η ηλικία της επιτόκου, η πολυτοκία, το σχήμα της λεκάνης, η σύσταση και το πάχος του τραχήλου, η θέση και το βάρος του εμβρύου, η θέση της κεφαλής του εμβρύου, το μήκος του ομφαλίου λώρου, η χρήση επισκληριδίου αναλγησίας και άλλοι.

Το πρώτο στάδιο της διαστολής χωρίζεται σε 2 φάσεις.

Λανθάνουσα φάση:

• Αδιευκρίνιστη διάρκεια.
• Ξεκινά με ήπιας έντασης και διάρκειας συστολές σε άτακτα χρονικά διαστήματα.
• Σταδιακά εξελίσσονται σε ρυθμικές και αισθητές συστολές.
• Περιγράφεται σαν μούδιασμα στη μέση, πόνος περιόδου, πέτρωμα της κοιλιάς.

Η διάρκεια, η ένταση και η συχνότητα των συστολών μεταβάλλονται ανάλογα και σταδιακά, όπως ορίζει η φύση.
Σ αυτό το στάδιο συμβαίνουν αρκετά σημαντικές αλλαγές στον τράχηλο – κάθοδος του εμβρύου, για αυτό και διαρκεί συνήθως αρκετές ώρες ίσως και μέρες.

Ενεργός φάση:

• Ξεκινά όταν οι συσπάσεις γίνουν ρυθμικές  και έχουν διάρκεια. Καταλήγει στην τελεία διαστολή (10cm).
• Η μήτρα – τράχηλος -κόλπος γίνονται ένας ενιαίος σωλήνας απ’ όπου θα γεννηθεί το έμβρυο (εξάλειψη τραχήλου).

Το δεύτερο στάδιο του τοκετού ξεκινά όταν η διαστολή του τραχήλου σας έχει φτάσει στα δέκα εκατοστά και ολοκληρώνεται με τη γέννηση του μωρού σας. Αν αυτό είναι το πρώτο σας μωρό, το δεύτερο στάδιο μπορεί να διαρκέσει μία ώρα ή και περισσότερο μέχρι να ολοκληρωθεί. Αν όμως έχετε γεννήσει ήδη μία ή περισσότερες φορές, μπορεί ο χρόνος να είναι ελάχιστος, π.χ. πέντε λεπτά.

Εξωθώντας το μωρό σας

Το σώμα σας θα σας πει πότε να σπρώξετε. Για την ακρίβεια η ανάγκη που θα νιώθετε θα είναι επιτακτική και θα είναι αρκετά δύσκολο να αντισταθείτε. Μόλις το κεφάλι του μωρού προβάλει απ’ το άνοιγμα του κόλπου σας, το πιθανότερο είναι πως ο γιατρός θα σας ζητήσει να σταματήσετε να σπρώχνετε και ν’ αρχίσετε να παίρνετε ανάσες. Είναι ένα στάδιο που χρειάζεται λεπτούς χειρισμούς. Είναι σημαντικό να γίνουν όλα χωρίς πίεση, καθώς αυτό βοηθά να μειωθεί ο κίνδυνος να σκιστεί το περίνεο.

Στην επόμενη σύσπαση θα σας ζητηθεί να σπρώξετε απαλά το μωρό σας.

Αρχικά γεννιέται η κεφαλή του εμβρύου, η οποία συλλαμβάνεται και υποστηρίζεται απαλά, έπειτα γεννιούνται οι ώμοι και το υπόλοιπο σώμα. Ο ομφάλιος λώρος απολινώνεται και τέμνεται και στο νεογνό παρέχεται οξυγόνο για να βοηθηθεί η έναρξη της αναπνοής. Ταυτόχρονα το νεογνό στεγνώνεται με καθαρές πετσέτες και ζεσταίνεται σε ειδική θερμοκοιτίδα.

Το τρίτο στάδιο ξεκινάει αμέσως μετά τη γέννηση του παιδιού. Σε αυτό, πραγματοποιείται η έξοδος του πλακούντα, του οργάνου που έτρεφε το μωρό, τους προηγούμενους μήνες.

Η αποβολή του πλακούντα

Θα ανακαλύψετε πως ξεκινούν πάλι οι συσπάσεις, η έντασή τους όμως δεν έχει καμία σχέση με αυτές του δεύτερου σταδίου του τοκετού. Ο πλακούντας θα βγει απ’ τον κόλπο σας με μια ελαφριά εξώθηση. Η διαδικασία αυτή μπορεί να διαρκέσει μέχρι και μία ώρα.

Μόλις αποβληθεί, ο γιατρός θα τον εξετάσει προσεκτικά για να βεβαιωθεί πως είναι ακέραιος και θα ελέγξει την κοιλιά σας για να διαπιστώσει αν, τώρα που έφυγε ο πλακούντας η μήτρα σας, άρχισε να συσπάται.